Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi 95. Yılında

1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme ile Türkiye ve Yunanistan yurttaşları, din esası üzerine zorunlu bir göçe tabi tutuldu.

30 Ocak 1923’de imzalanan "Zorunlu Nüfus Mübadelesi" anlaşması ile 1 milyon 200 bin Rum, Ortodoks ve Hristiyan, Anadolu'dan Yunanistan'a, 500 bin Müslüman Türk ise Yunanistan'dan Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldı. Yalnızca, İstanbul kenti ile Gökçeada ve Bozcaada'daki Rumlar ile Yunanistan'daki Batı Trakya Türkleri mübadeleden muaf tutuldular.

2018 yılı Mübadele’nin 95. yıl dönemi olduğundan, ülkemizde de çeşitli söyleşi ve programlar gerçekleştirildi.

Çağan Irmak'a ait “Dedemin İnsanları” filmi ile Nurdan Tümbek Tekeoğlu’nun yazıp yönettiği “İki Yaka Yarım Aşk” adlı film, “Bir Fırtına Tuttu Bizi” adlı anonim Selanik türküsü, Mübadele’nin Türkler ile Rumlar üzerine yansımalarını gösteren dramatik eserlerden yalnızca birkaçıdır.

Ayrıca konu hakkında okumak ve dinlemek isteyenler için Lozan Mübadilleri Vakfı gönüllülerince 2007'de yayına hazırlanmış Mübadele Türküleri adlı bir derleme cd/kitap bulunuyor. Türkçe, Rumca, Pomakça, Makedonca, Vlahça halk şarkılarının yer aldığı bu çalışma, Çimen Turan, Müfide Pekin ve Sefer Güvenç tarafından derlenmiş; editörlüğü ise Muammer Ketencoğlu ile Ülker Uncu’ya ait.